کارناوالیسم قدرت؛ بررسی طنز در داستان های احمد شاملو و سید مهدی شجاعی 

توضیحات

کارناوالیسم یک نظریۀ ادبی در نقد داستان طنز است که حق برابری و گفتمان بدون فاصلۀ طبقاتی را باور دارد. این نظریه از قدرت بی‌نظیر طنز در سطح سیاسی و اجتماعی استفاده می‌کند و در میان ماجراها و چالش داستان‌ها به افشاگری بدون ترس از رفتار و گفتار قدرتمندان می‌پردازد. کارناوالیسم با خصلتی مکانمند، جسمانی و نمادین، نیروی قدرتمندی است که در برابر سوژۀ سلطه‌گر و بنیادهای هستی‌شناختی آن، از انسان محافظت می‌کند. مقوله‌های خنده، طنز، استهزا و … در قالب کارناوالیسم ابزارهایی هستند که انسان‌ها به یاری آن‌ها در برابر خشونت، جدیت و قدرت سلطه‌طلبانه ایستادگی و مبارزه می‌کنند. نویسنده در این کتاب به دنبال آن است که با توجه به نظریۀ کارناوالیسم میخائیل باختین، به نقد دو داستان ایرانی از احمد شاملو با عنوان روزنامۀ سفر میمنت اثر به ایالات متفرقۀ امریغ و سید مهدی شجاعی با عنوان دموکراسی یا دموقراضه بپردازد. نویسنده در این داستان‌ها مفهوم قدرت در کنش‌های کارناوالی مثل تاج‌گذاری و تاج‌برداری، خنده، مکالمه‌گرایی و عوامل سازندۀ آن‌ها را مورد تحلیل قرار داده است و به واقع با بهره‌گیری از این رویکرد توانسته اثر بدیع و خلاقانه‌ای را در حوزۀ ادبیات تطبیقی پدید آورد.